Σάββατο 5 Μαρτίου 2011

"Τη δόξα σου γονατιστός να ζητιανεύω" - Το ΚΚΕ αποκαθιστά τον Νίκο Πλουμπίδη

Υπάρχουν άνθρωποι που εδώ και δεκαετίες έλεγαν όσα λέει το κείμενο που ακολουθεί, μόνο και μόνο για να χαρακτηριστούν προδότες, πρώην, και ξεπουλημένοι. Ποτέ όμως δεν είναι αργά για αυτοκριτική. Η πρόσφατη ομιλία της Αλέκας Παπαρήγα για τον Νίκο Πλουμπίδη είναι μια μικρή αιτία για να χαμογελούν όλοι οι υγιείς της αριστεράς, ανεξαρτήτως κομματικών ταυτοτήτων. Ένα ΚΚΕ ανοιχτό, αυτοκριτικό, χωρίς παρωπίδες, χωρίς δογματισμούς και παπαγαλίες, με ικανότητα οικοδόμησης ευρύτερων συναινέσεων, με δυνατότητα διεκδίκησης της ηγεμονίας μέσα στην κοινωνία, καλώς να έλθει, αν ποτέ έλθει. Άγνωστο αυτό, πάντως ό,τι ακολουθεί είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Ας ξεμπερδεύουμε με τα φαντάσματα του παρελθόντος και με τους διχασμούς που κουβαλάνε, μπας και δούμε τι στο καλό θα κάνουμε στο παρόν, στη συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασής μας. Και για να μην ξεχνιόμαστε, "Νίκος Πλουμπίδης", Μάνος Ελευθερίου, Θάνος Μικρούτσικος, Μαρία Δημητριάδη, ΤΡΟΠΑΡΙΑ ΓΙΑ ΦΟΝΙΑΔΕΣ.
ηρ.οικ.

***

Ομιλία της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκας Παπαρήγα στην εκδήλωση για τα 68 χρόνια της ΕΠΟΝ, αφιερωμένη στον Νίκο Πλουμπίδη

27 Φεβρουαρίου 2011


Στις 14 Αυγούστου σε μια ερημική γωνιά στο Δαφνί, εκτελέστηκε ο κομμουνιστής ήρωας και μάρτυρας Νίκος Πλουμπίδης, που ήταν καταδικασμένος δύο φορές σε θάνατο, με την συνηθισμένη κατηγορία κατά των κομμουνιστών, αγωνιστών πατριωτών, την κατηγορία της προδοσίας και κατασκοπείας.

Ήρωας γιατί σε όλη την ζωή του ως το τέλος της, δεν λογάριασε το θάνατο μπροστά στην αφοσίωσή του στην υπόθεση της εργατικής τάξης και την αξιοπρέπειά του απέναντι στον ταξικό αντίπαλο. Μπροστά και στην προσωπική του ευθύνη απέναντι στο λαό.

Μάρτυρας γιατί βρέθηκε αντιμέτωπος με την θανατική καταδίκη και το εκτελεστικό απόσπασμα με το βάρος μιας άδικης κατηγορίας από την καθοδήγηση του ίδιου του Κόμματος, για το οποίο έδινε την ζωή του. Η λεβεντιά και η αξιοπρέπειά του θα μας μείνουν αξέχαστες εξαιτίας και του βάρους που έχει η ειδική αυτή περίπτωση.

Ας αφήσουμε όμως να μας μιλήσει ο ίδιος πώς βίωσε την τραγικότητα των στιγμών:

«Τιμή μου εγώ πάνω απ' όλα έχω την τιμή του Κόμματος (…) Εγώ εκείνα που δίδασκα τα εφάρμοζα, πρώτος εγώ. Ήμουν πιστός στο Κόμμα τότε που με ανέβαζε στα ανώτατα αξιώματά του, είμαι πιστός και τώρα που καλά ή κακά, δίκαια ή άδικα, με κατηγορεί και με στιγματίζει. Θα παραμείνω για πάντα πιστός και θα πεθάνω κομουνιστής.

Ο εχθρός δουλεύει και δουλεύει με πολλά μέσα για να διαλύσει το Κόμμα, να σπείρει τη σύγχυση στις μάζες και να στρέψει τα στελέχη και τα μέλη του Κόμματος ενάντια στην ηγεσία.

Αυτό που επείγει δεν είναι η ανασκευή της κατηγορίας. Αυτό θα το κάνει το Κόμμα αργότερα, αλλά η διαφύλαξη της ενότητας του Κόμματος και της εμπιστοσύνης στην ηγεσία του Κόμματος (…) Κρατιέμαι με τα δόντια στη ζωή και θα δώσω ακόμα δύο μάχες. Τη μάχη της δίκης και την μάχη του εκτελεστικού αποσπάσματος».

Η αποκατάσταση του δεν τον πρόλαβε στην ζωή, καθυστέρησε. Τελικά όμως, δικαιώθηκε ο Πλουμπίδης ως προς τούτο: Ότι πίστευε όχι μόνο στον εαυτό του, αλλά και στην δυνατότητα του Κόμματος να βλέπει τα λάθη, να μη τα κουκουλώνει, είτε αφορούν άδικες κρίσεις προσώπων, είτε τις ίδιες της γενικότερες επιλογές του.

Η 9η ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ επανεξέτασε την υπόθεση Νίκου Πλουμπίδη και διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να στηρίζει την κατηγορία σε βάρος του, αντίθετα την χαρακτηρίζει αστήριχτη και άδικη. Η απόφαση της ολομέλειας ήταν σωστή, αφού απέσυρε τις άδικες κατηγορίες. Ωστόσο θα ήταν πιο ουσιαστική και διδακτική αν έσκυβε και στην γενεσιουργό βάση του προβλήματος, πιο πέρα και πιο βαθειά από την εκτίμηση που διατύπωσε περί «ανώμαλου εσωκομματικού καθεστώτος». Το φαινόμενο αυτό επαναλαμβάνεται και αργότερα με την αντίστοιχη κατηγορία εναντίον του Ζαχαριάδη, αφορά το πλαίσιο που πρέπει να διεξάγεται η ιδεολογικοπολιτική διαπάλη όταν αυτή υπάρχει. Δεν είναι δηλαδή παραδεκτό να ταυτίζονται οι διαφορετικές απόψεις με την ταύτιση του συμφωνούντος ή διαφωνούντος, ανάλογα με την περίπτωση, με τον ταξικό εχθρό. Αυτού του τύπου η διαπάλη όχι μόνο δεν βγάζει πουθενά, όχι μόνο μπορεί να οδηγήσει σε φοβερή αδικία, αλλά συγκαλύπτει το πολιτικό περιεχόμενο των διαφορετικών απόψεων, την υποκαθιστά με προσωπικές διαμάχες και άδικες κατηγορίες που δύσκολα διορθώνονται έγκαιρα, ιδιαίτερα σε δύσκολες συνθήκες σαν την περίοδο που αναφερόμαστε. Μια τέτοια τάση δυστυχώς υπήρξε και στις γραμμές του διεθνούς κομουνιστικού κινήματος, ζήτημα που το θίγουμε όχι για να βρούμε μια εύκολη δικαιολογία, αλλά για να αντλήσουμε πιο ουσιαστικά διδάγματα.

Ο Νίκος Πλουμπίδης γεννήθηκε, όπως είναι γνωστό, στα Λαγκάδια του νομού Αρκαδίας το 1902, σε μια φτωχή οικογένεια που ονειρεύτηκε τον γιο τους δάσκαλο, και το πέτυχαν. Μόνο που ο Νίκος έγινε δάσκαλος με την ευρύτερη έννοια, δάσκαλος του αγώνα, δάσκαλος της αυτοθυσίας, της αυταπάρνησης. Σαν δάσκαλος σε επαρχιακό σχολείο έρχεται σε επαφή με την αγωνία και τα βάσανα της αγροτιάς, παίρνει ενεργό μέρος στην δημιουργία των πρώτων αγροτικών οργανώσεων, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύεται σε δραστήριο στέλεχος του διδασκαλικού συλλόγου. Μέλος του ΚΚΕ γίνεται το 1926, ενώ από τα πρώτα χρόνια της σύνθετης δουλειάς προσβάλλεται από την χειρότερη για κείνη την περίοδο ασθένεια, την φυματίωση, μα δεν κάνει ούτε ένα βήμα πίσω. Είναι χαρακτηριστική η απάντησή του στους γιατρούς που τον διατάζουν ότι πρέπει να μπει αμέσως σε σανατόριο, αλλιώς ο θάνατος θα είναι η άμεση κατάληξη. Τους απαντά: «Αφού πρόκειται να πεθάνω σε 6 μήνες, ας τους ζήσω όσο μπορώ πιο έντονα και αγωνιστικά». Το 1931 το αστικό κράτος τον ανταμείβει με απόλυση, και έτσι πέφτει με τα μούτρα στην κομματική δουλειά, στο συνδικαλιστικό διδασκαλικό κίνημα. Έκτοτε οι διωγμοί και η φυματίωση είναι μόνιμοι συνοδοί του.

Ο Νίκος Πλουμπίδης παίρνει μέρος στο 7ο συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς σαν μέλος της αντιπροσωπείας του κόμματος, το 1935. Την ίδια χρονιά εκλέγεται αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ στο 6ο συνέδριο, ενώ δουλεύει ακούραστα στην γραμματεία της Ενωτικής ΓΣΕΕ.

Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου τον οδηγεί αναπόφευκτα στην παράνομη κομματική δουλειά. Συλλαμβάνεται τον Απρίλη του 1939, βασανίζεται απάνθρωπα, αρνείται οποιαδήποτε υποχώρηση και βρίσκεται ουσιαστικά φυλακισμένος στο νοσοκομείο Σωτηρία ως το 1942 όπου στέλνεται για εξορία στην Τρίπολη. Αναλαμβάνει υπεύθυνο έργο στο τοπικό ΕΑΜ, δραπετεύει με εντολή του Κόμματος, έρχεται στην Αθήνα, αναλαμβάνει την καθοδήγηση της ΚΟ Αθήνας. Εκλέγεται μέλος της ΚΕ και στη συνέχεια του ΠΓ. Αν και βαριά άρρωστος δεν περνάει ούτε μια μέρα που να μη εξακολουθεί να δουλεύει, να προσφέρει στην δύσκολη πάλη του Κόμματος. Ως το 1951-52 και σε όλη την διάρκεια της δράσης του ΔΣΕ προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα απανωτά χτυπήματα της Ασφαλείας, να συμβάλλει να γίνεται αισθητή η παρουσία του Κόμματος, ακόμα και αν αυτό έχει τεθεί εκτός νόμου.

Χωρίς διάθεση να δίνουμε συγχωροχάρτι σε ό,τι πρέπει να κρίνουμε αυστηρά, αισθανόμαστε την ανάγκη να υπογραμμίσουμε, να θυμίσουμε ότι κανένα άλλο κόμμα από αυτά που έδρασαν για μεγάλο ή αρκετά μεγάλο διάστημα στην σύγχρονη ιστορία, κόμματα που και σήμερα δρουν για πολλά χρόνια, δεν έχουν προχωρήσει σε μια διαδικασία επιστημονικής ιστορικής διερεύνησης του παρελθόντος, κανένα δεν έχει τέτοιου τύπου και χαρακτήρα δημόσια αυτοκριτική σαν το ΚΚΕ.

Ας εξηγηθούμε καλύτερα τι εννοούμε.

Τα αστικά κόμματα δεν είναι δυνατόν να οργανώνουν συστηματικά και μάλιστα με επιστημονικό αντικειμενικό τρόπο την κριτική και αυτοκριτική τους, γιατί δεν πρόκειται για κόμματα που η στρατηγική τους και οι συγκεκριμένες πολιτικές τους επιλογές οφείλονται σε λάθη, δεν αποτελούν παρεκκλίσεις από τα προγράμματα τους. Κάνουν συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές είτε χρησιμοποιούν το καρότο είτε το μαστίγιο εναντίον του λαού, όταν αποφασίζουν μέτρα λιτότητας, βαρβαρότητας, όταν εντάσσουν την Ελλάδα στις ιμπεριαλιστικές διακρατικές ενώσεις, όταν μετέχουν στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, όταν συμμετέχουν στην σύναψη συμφωνιών. Συνήθως κάνουν την αυτοκριτική τους, επιφανειακή λίγο πολύ ή και υποκριτική όταν χάνουν μια εκλογική μάχη και φεύγουν από τιμόνι της διακυβέρνησης. Η κριτική και αυτοκριτική τους αφορά κυρίως πρόσωπα του ηγετικού πυρήνα όταν θέλουν να αλλάξουν προσωπείο και να διασκεδάσουν την λαϊκή αγανάκτηση βάζοντας μπροστά τις ατομικές ιδιότητες των αρχηγών.

Η κριτική και αυτοκριτική τους είναι μέρος της ψηφοθηρίας και της δημαγωγίας τους, ενώ πολλές φορές η κριτική στα πρόσωπα εκφράζει προσωπικούς ανταγωνισμούς, υποτάσσεσαι στον ελιγμό της κριτικής των προσώπων ως υποκατάστατο κριτικής μπροστά στο λαό.

Για μας η κριτική και αυτοκριτική εξέταση της δουλειάς μας είναι όρος ανάπτυξης, συλλογικότητας, βελτίωσης, αποτελεσματικότητας. Δεν μας ικανοποιεί η κριτική και αυτοκριτική στην τρέχουσα δουλειά που πάντα πρέπει να δυναμώνει, να νικά τον υπαρκτό κίνδυνο της ρουτίνας και της τυπικότητας. Είναι ζωτική ανάγκη, μόνιμη, διαχρονική, το Κομμουνιστικό Κόμμα να μελετά επιστημονικά την ιστορία του, με επίκεντρο την στρατηγική του, λόγω του χαρακτήρα του Κόμματος μας και του ρόλου, της αποστολής της εργατικής τάξης στον επαναστατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας. Στην πραγματικότητα η εξέταση της ιστορίας του Κομουνιστικού Κόμματος κατά χρονικά διαστήματα είναι εξέταση της στρατηγικής του.

Στους επόμενους μήνες, και αφού ολοκληρωθεί η με βάση το καταστατικό εσωκομματική συζήτηση, θα δοθεί στη δημοσιότητα, προϊόν πανελλαδικής συνδιάσκεψης για το δεύτερο μέρος του Δοκιμίου της ΚΕ για την ιστορία του Κόμματος, που καλύπτει την περίοδο 1949-1968. Δίνουμε την ευκαιρία πάνω απ' όλα στη νέα γενιά, να μελετήσει τις θέσεις και τις εκτιμήσεις μας, την ιστορία του εργατικού λαϊκού κινήματος της χώρας μας, αυτήν που δεν γνωρίζει, όχι γιατί δεν έζησε τότε - αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό - αλλά γιατί υπάρχουν πολλές λευκές σελίδες στην ιστορία που διδάσκεται στα σχολεία αλλά και μαύρες σελίδες που κάνουν το άσπρο - μαύρο.

Δεν είχαμε, ούτε έχουμε αυταπάτες. Η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών στα εκπαιδευτικά ιδρύματα δεν κατοχυρώνεται. Ο μονόλογος, η προκλητική υπεράσπιση και με το ψέμα του αστικού συστήματος είναι το παν. Ωστόσο στα σχολεία και τα πανεπιστήμια δεν υπάρχει μόνο το επίσημο πρόγραμμα διδασκαλίας, ούτε μόνο οι συντηρητικοί φορείς και εκφραστές του συστήματος. Στις σχολικές και πανεπιστημιακές αίθουσες υπάρχουν νέοι άνθρωποι που παλεύουν, νέοι που θέλουν να μάθουν, υπάρχουν και εκπαιδευτικοί και πανεπιστημιακοί που μπορούν να εγγυηθούν την πάλη για την διακίνηση όλων των απόψεων και ιδεών, και πάνω απ' όλα το σεβασμό στην επιστημονική μεθοδολογία μελέτης και εξέτασης της ιστορίας.

Η ευθύνη σήμερα γίνεται μεγαλύτερη, καθώς ήδη έχει ξεκινήσει με αποφάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης, της ΕΕ μια εκστρατεία παραχάραξης της ιστορίας του 20ού αιώνα, του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η αντεπανάσταση δυστυχώς νίκησε το σοσιαλισμό, οπωσδήποτε προσωρινά, και κυρίως στην πρώτη χωρίς πείρα επίπονη οικοδόμηση ενός νέου συστήματος. Η επιστημονική θεωρία του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, η προσφορά του σοσιαλιστικού συστήματος στον 20ο αιώνα έχουν σήμερα την δύναμη για μια νέα εκκίνηση σε όλα τα πεδία, της καθημερινής μάχης, της επιστήμης, της έρευνας. Η μελέτη της ιστορίας του Κόμματος είναι βέβαιο ότι θα δώσει μια νέα προωθητική ώθηση και δύναμη να ανταποκριθούμε.

Δεν υπάρχουν σχόλια: