Πέμπτη 31 Μαρτίου 2016

"Μεταξύ σοβαρού κι αστείου", στο vpRadio



Ο τύπος δεν παίζεται, τον άκουσα χθες για πρώτη φορά, είχε ένα δίωρο αφιέρωμα στον ...ύπνο. Πρότυπο θεματικής ραδιοφωνικής εκπομπής, με ξεχωριστό αφιέρωμα κάθε φορά, ψαγμένες επιλογές, σωστή ροή. Κάθε Τετάρτη 8 με 10 το βράδυ, ο Γιώργος Κομνηνάκης στο www.vpradio.gr

Δευτέρα 28 Μαρτίου 2016

Ο Θάνος Μαντζάνας για τον Απόλλωνα Κουσκουμβεκάκη

Κείμενο του γνωστού μουσικοκριτικού - δημοσιογράφου Θάνου Μαντζάνα που διαβάστηκε στην παρουσίαση του δίσκου "Μ' ένα νεύμα του φιλιού" την Κυριακή 27 Μαρτίου 2016. Τον ευχαριστούμε θερμά για την ευγενική παραχώρηση του κειμένου.
ηρ.οικ.







Λένε ότι όλα τα ονόματα σε κάθε γλώσσα σημαίνουν κάτι, υπήρχε λόγος για το ότι δόθηκαν σε κάποιον για πρώτη φορά. Λένε επίσης ότι όποιος έχει καθένα από αυτά τα ονόματα χαρακτηρίζεται από ορισμένες τουλάχιστον ιδιότητες και τα στοιχεία που ήταν οι λόγοι για τους οποίους το όνομα χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά. Το πρώτο το πιστεύω απόλυτα, είναι άλλωστε και ένα γλωσσολογικά επιβεβαιωμένο γεγονός. Έχω όμως λόγους να πιστεύω ότι σε ορισμένες περιπτώσεις ισχύει και το δεύτερο. 

Ο Απόλλων ήταν μια από τις ιδιαίτερες και αρκετά μυστηριακές φυσιογνωμίες του ελληνικού δωδεκαθέου. Είναι ενδεικτικό ότι, εκτός από την Δήλο που θέλει η επικρατούσα άποψη, ως τόπος γέννησης του αναφέρονται επίσης η Κρήτη, η Μικρά Ασία αλλά και η Ελιγολάνδη ή χώρα των Υπερβορείων. Για το τελευταίο συνηγορεί και το ότι τις περισσότερες φορές απεικονίζεται ξανθός σε μια εποχή βέβαια που οι κάτοικοι αυτής της χώρας και οι, κατ’ εικόνα τους όπως πάντα, θεοί τους ήταν φυσικά μόνο μελαχρινοί, πολύ περισσότερο από όσο σήμερα. 

Αυτό όμως που ξεχωρίζει τον Απόλλωνα είναι ότι είχε πολλές ιδιότητες, θα μπορούσαμε να πούμε ακόμα και προσωπικότητες ή προσωπεία, περισσότερο ίσως από οποιαδήποτε άλλη μυθολογική θεότητα. Πριν από όλα, μαζί με την δίδυμη αδελφή του, την Αρτεμη, μπορεί να μην έλεγχαν το μόνο στο οποίο ούτε οι θεοί δεν μπορούσαν να αντισταθούν, τον χρόνο, αλλά όριζαν τον βασικότερο τρόπο με τον οποίο τον διαχώριζαν και τον μετρούσαν οι άνθρωποι. Ο Απόλλων, ως Φοίβος, ήταν ο θεός του ηλίου και η Άρτεμις της σελήνης. Επί της ουσίας δηλαδή μπορούμε να πούμε ότι ο Απόλλων ήταν ο θεός της ημέρας και η αδελφή του της νύχτας. 

Κάθε μέρα, όταν ερχόταν η ώρα να αποχωρήσει το σκοτάδι, ο Απόλλων – Φοίβος έζευε τα άλογα του στο άρμα του και ανέβαινε στον ουρανό, φέρνοντας την ζεστασιά και κυρίως το φως του στους ανθρώπους. Αξίζει να αναλογιστούμε την σημασία αλλά και τον συμβολισμό που είχε αυτό σε έναν κόσμο στον οποίο το τεχνητό φως ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτο. 

Μια σκέψη που έχω κάνει πολλές φορές είναι ότι σε αυτό ακριβώς το γεγονός μπορεί να οφείλεται ότι όπως άλλοι θεοί, ο Δίας για παράδειγμα, απεικονίζονται πάντα σε ώριμη ηλικία ο Απόλλων αντίστοιχα εμφανίζεται πάντα πολύ νέος, σχεδόν έφηβος. Ο θεός που, κατά μιαν έννοια, καθόριζε την απρόσκοπτη ροή του χρόνου δεν μπορούσε να υπόκειται σε αυτόν όπως οι υπόλοιποι. Εκτός από την αθανασία όπως εκείνοι είχε λοιπόν εξασφαλίσει και την αιώνια νεότητα. 

Μια άλλη πολύ σημαντική ιδιότητα του Απόλλωνα ήταν φυσικά το ότι ήταν ο προστάτης των τεχνών. Ηταν ο Μουσηγέτης, ο θεός ο οποίος επόπτευε τις εννέα μούσες που κάθε μία είχε την ευθύνη και βέβαια έδινε την έμπνευση για μιαν από τις κύριες μορφές ανθρώπινης δημιουργίας και έκφρασης της εποχής. 

Προνομιακή σχέση είχε βέβαια ο Απόλλων με μιαν από αυτές, την Ευτέρπη, την μούσα της λυρικής ποίησης και της μουσικής. Ο συνδυασμός αυτός στο πρόσωπο της Ευτέρπης δεν ήταν διόλου συμπτωματικός καθώς οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι, τουλάχιστον στον ελλαδικό χώρο, η μουσική αναπτύχθηκε αρχικά ως συνοδεία της λυρικής ποίησης και πάνω στη μετρική της. Ο Απόλλων λοιπόν προστάτευε τους στίχους και την μουσική που γραφόταν επάνω τους, άρα μπορούμε να πούμε ότι ήταν ο προστάτης της τραγουδοποιίας πριν καν αυτή αρχίσει να λέγεται έτσι. 

Δεν ήταν όμως μόνο συνθέτης και στιχουργός αλλά και εκτελεστής. Έπαιζε λύρα, το κυριότερο έγχορδο όργανο στην αρχαία Ελλάδα το οποίο είχε πολύ μικρότερη σχέση με τα σημερινά ομώνυμα του όσο με όλη την οικογένεια των νυκτών λαουτοειδών. Ο μύθος λέει μάλιστα ότι ο Απόλλων εξασκήθηκε και έμαθε να παίζει την λύρα που ήταν ένα από τα κυριότερα σύμβολα του σε μια δύσκολη στιγμή της έστω και θεϊκής του ύπαρξης, όταν του είχε επιβληθεί από τον Δία η ποινή να είναι βοσκός στα κοπάδια ενός θνητού. 

Τέλος με τις επωνυμίες Πύθιος ή Σπόνδιος ο Απόλλων εθεωρείτο ο ιδρυτής ενός από τους σημαντικότερους τόπους θρησκευτικής λατρείας στην αρχαία Ελλάδα. Ηταν φυσικά το μαντείο των Δελφών στο οποίο η ιέρεια του, η Πυθία, με τους χρησμούς της προέβλεπε στους ανθρώπους τα μελλούμενα ή τους ερμήνευε τα παρόντα. 

Το φως του ηλίου, ποίηση, μουσική, ακόμα και μεταφυσική...Δεν είναι παράξενο λοιπόν ότι ο Απόλλων θεωρήθηκε η προσωποποίηση της έλλογης, της ορθολογιστικής θα λέγαμε σήμερα θεώρησης της ζωής. Αυτό ήταν το απολλώνιο στοιχείο σε αντίθεση με εκείνο του οποίου προσωποποίηση ήταν ο Βάκχος, το διονυσιακό, το οποίο πήγαζε από το θυμικό ή ακόμα και από τα αρχέγονα ορμέμφυτα. 

Απολλώνιο στοιχείο όμως δεν σημαίνει και κενό ή ερήμην συναισθημάτων. Άλλωστε ο Απόλλων, στην προσωπική του θα λέγαμε ζωή, ήταν ένας από τους πιο ερωτικούς θεούς. Προσοχή, όχι ερωτιάρης, αυτό ήταν ο πατέρας του, ο Δίας! Ο Απόλλων ήταν ερωτικός αν και μάλλον άτυχος για διάφορους λόγους στις σχέσεις του. Παρόλα αυτά απέκτησε αρκετά παιδιά που μερικά από αυτά μόνο συνηθισμένες προσωπικότητες δεν ήταν. 

Ενας ήταν ο Ασκληπιός, ο φερόμενος ως ιδρυτής της ιατρικής επιστήμης που θεραπεύει τα άλγη του σώματος. Ενας άλλος βέβαια ήταν ο Ορφέας, ο πρώτος ίσως διεθνώς τραγουδιστής με την έννοια που του δίνουμε σήμερα ο οποίος, εκτός από την υπέροχη φωνή του, είχε επίσης κληρονομήσει από τον πατέρα του το ταλέντο του στη λύρα. Θεραπεύοντας έτσι με τα τραγούδια του μερικά έστω από τα άλγη της ψυχής...

Ας φύγουμε όμως τώρα από τον μυθολογικό Απόλλωνα για να έρθουμε στον απολύτως αληθινό δικό μας που κάθεται εδώ δίπλα μας. Είναι αδύνατο όμως να μην παρατηρήσουμε πόσα κοινά έχει με τον θεό από τον οποίο πήρε το όνομα του. Το όργανο που επέλεξε να μάθει και να σπουδάσει, η κιθάρα, είναι ο κατεξοχήν απόγονος της λύρας ή φόρμιγγας που έπαιζε ο συνονόματος του θεός. Και το ότι στη συνέχεια έγινε και συνθέτης απλά επιρρώνει αυτή την αναλογία. 

Δεν είναι όμως μόνον η μουσική, η δημιουργία και η εκτέλεση της, αλλά και αρκετά από όσα σχετίζονται με αυτήν που είναι κοινά ανάμεσα στους δύο Απόλλωνες. Η μουσική του Απόλλωνα Κουσκουμβεκάκη, δίχως ποτέ να είναι χαζοχαρούμενη, αντίθετα πολύ συχνά είναι μελαγχολική, καταφέρνει όμως να μην βυθίζεται ποτέ στην θλίψη. Δεν αποφεύγει τις μινόρε συγχορδίες, άλλωστε ένας μεγάλος ξένος συνθέτης του προηγούμενου αιώνα, ο George Gershwin, είχε πει ότι ο μεγαλύτερος δημιουργός όλων των εποχών θα ήταν αυτός που θα έγραφε ένα πολύ χαρούμενο τραγούδι με αποκλειστικά μινόρε συγχορδίες, αλλά δεν μένει μόνο σε αυτές. Η μουσική του Απόλλωνα, στο τέλος κάθε τραγουδιού, κάθε ορχηστρικού κομματιού, κάθε δίσκου του τελικά στρέφεται και τρέφεται από το φως. Οπως ακριβώς συνέβαινε και με τον Φοίβο Απόλλωνα...

Γενικότερα όμως, πέραν από τα δομικά και τεχνικά στοιχεία της τέχνης του, ο Απόλλων, τόσο σαν μουσικός όσο και ως άνθρωπος, είναι στραμμένος στη φωτεινή πλευρά των πραγμάτων. Δεν υποκρίνεται ότι δεν υπάρχει η σκοτεινή όψη της ζωής, περνάει από μέσα της όπως όλοι μας αλλά δίχως να χάνει ποτέ από τα μάτια του το φως. Μια απόδειξη είναι ότι σε αυτό τον καιρό της δεινότατης κρίσης επιμένει να γράφει ερωτικά τραγούδια. Κάτι για το οποίο τον έχουν ψέξει ορισμένοι μη λαβαίνοντας ίσως υπόψη ότι μια από τις κυριότερες συνέπειες της κρίσης είναι η ακόμα μεγαλύτερη, κυριολεκτική και μεταφορική, έκπτωση του έρωτα στην ζωή μας. Ακόμα μεγαλύτερη από την υφιστάμενη από πριν και έχοντας πλέον οδηγήσει σε πτώχευση του ερωτικού στοιχείου και στον κίνδυνο έλλειψης ή και πενίας του στο μέλλον...Οπερ έδει δείξαι.

Όμως και με όχι ίσως την μεταφυσική αλλά την κρυπτική πλευρά του Απόλλωνα των Δελφών έχει να κάνει ο δικός μας Απόλλων. Μπορεί ο στίχος, όπως και όλοι οι υπόλοιποι, να είναι της Μαρίας Σπυράτου αλλά εκείνος επέλεξε τον τίτλο «Με ένα νεύμα του φιλιού». Ας τον εξετάσουμε λίγο, το ίδιο το φιλί είναι ένα νεύμα άρα τι μπορεί να είναι το νεύμα ενός νεύματος; Το υπόρρητο νόημα ενός ήδη υποσημαινόμενου το οποίο πρέπει βέβαια να είναι κανείς σε θέση να αποκωδικοποιήσει αλλιώς χάνε όλο το νόημα. Όπως ο Θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας που όταν απευθύνθηκε στο μαντείο για το μέλλον του η Πυθία απεφάνθη «να αποφεύγεις το πέλαγος». Ο Επαμεινώνδας δεν πλησίασε ποτέ του τη θάλασσα...αλλά σκοτώθηκε στη μάχη της Μαντίνειας σε μια τοποθεσία που λεγόταν Πέλαγος. Ο Απόλλωνας και η Πυθία τον είχαν προειδοποιήσει αλλά όφειλε και αυτός να κατανοήσει πλήρως την προειδοποίηση τους... 

Αυθεντικός λοιπόν εκπρόσωπος και εκφραστής του απολλώνιου πνεύματος ο δικός μας Απόλλων που ευτυχώς δεν είναι καθόλου μια διανοητική κατασκευή όπως ο μυθολογικός θεός αλλά αληθινός, γήινος και απολύτως ανθρώπινος, καταθέτει τώρα έναν ακόμα δίσκο, τον καινούριο του. Το CD φυσικά περιέχει τραγούδια και μερικά ορχηστρικά θέματα, δηλαδή μουσική, με άλλα λόγια ήχο. Και ο ήχος, ως γνωστόν, αποτελείται από πυκνώσεις και αραιώσεις του αέρα και μεταδίδεται μέσω αυτού. 

Κάνοντας λοιπόν μιαν υπέρβαση, φιλοσοφική και όχι ποιητική αδεία, μπορώ να θεωρήσω το CD αυτό ένα...άρμα. Ενα άρμα που ταυτόχρονα το σύρουν και έχει ως επιβάτες τραγούδια και διασχίζει τον ουρανό, όπως και εκείνο του Φοίβου. 

Εύχομαι λοιπόν στον φίλο Απόλλωνα το άρμα του αυτό να πετάξει ψηλά, εκεί ψηλά που ο ουρανός ίσως να μην είναι ποτέ εντελώς ανέφελος αλλά σίγουρα είναι γαλανός και φωτεινός και να φτάσει μακριά, όσο πιο μακριά γίνεται, στο βάθος του ορίζοντα. Σε όσο το δυνατόν περισσότερους ακροατές για να τους μεταδώσει λίγο έστω από το φως του εσωτερικού και μουσικού του κόσμου που εναποθέτει με αγάπη, μεράκι και απεριόριστη καλαισθησία μέσα στα τραγούδια του...

Θάνος Μαντζάνας

Κυριακή 27 Μαρτίου 2016

Το ΚΚΕ τιμά τον Γιάννη Μαρκόπουλο



Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ τιμά τον μεγάλο Έλληνα συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο.


Τη Δευτέρα 28 Μάρτη, στις 19.00(ώρα προσέλευσης 18.30), θα πραγματοποιηθεί συναυλία με έργα του Γ. Μαρκόπουλου, στην Αίθουσα Συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό (Λεωφ. Ηρακλείου 145).

Στην εκδήλωση θα μιλήσει ο Νίκος Σοφιανός, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Θα παρευρεθεί ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.

Η συναυλία, υπό τη διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη, αποτελείται από 2 μέρη.

Α' Μέρος: «Χρονικό» σε στίχους Κ. Χ. Μύρη. Ο Γιάννης Μαρκόπουλος παρουσίασε για πρώτη φορά το «Χρονικό» το 1969, στο ιστορικό στούντιο «Λήδρα», και την ίδια χρονιά ανέθεσε στους Νίκο Ξυλούρη και Μαρία Δημητριάδη την ερμηνεία και για την ηχογράφηση του έργου στο δίσκο.

Στη συναυλία της Δευτέρας, το «Χρονικό» ερμηνεύουν οι Νατάσσα Μποφίλιου και Μίλτος Πασχαλίδης.

Β' Μέρος: Επιλογές από έργα του συνθέτη.

Συγκεκριμένα, θα ακουστούν τα παρακάτω τραγούδια:

Από τον κύκλο τραγουδιών «Εργάτες», «Εμείς» σε στίχους του συνθέτη.

Από τον κύκλο τραγουδιών «Εντεύθεν», «Αχ Πλάτανέ μου» σε στίχους του συνθέτη, «Από μεγάλον έρωτα» σε στίχους Πόλυς Κυριακού και «Εκ βαθέων» σε ποίηση του Γιώργου Βολουδάκη.

Από «Τα πρώτα τραγούδια», «Πέρα από τη θάλασσα» σε στίχους Ερρίκου Θαλασσινού και «Γκρεμισμένα σπίτια» σε στίχους Νότη Περγιάλη.

Από τη σειρά τραγουδιών «Ανεξάρτητα», «Οι οχτροί» σε στίχους Γιώργου Σκούρτη, «Η Ελλάδα (Λένγκω)» και «Ζαβαρα - Κατρα - Νέμια» σε στίχους του συνθέτη.

Από το μουσικό έργο «Θητεία», «Πρόλογος για τον Αθανάσιο Διάκο»,«Τα λόγια και τα χρόνια» και «Μαλαματένια λόγια» σε στίχους Μάνου Ελευθερίου.

Από το μουσικό έργο «Ηλιος ο πρώτος», «Κάτω στης Μαργαρίτας τ' αλωνάκι» σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη.

Από τον κύκλο τραγουδιών «Μετανάστες», «Μιλώ για τα παιδιά μου» και«Η Φάμπρικα» σε στίχους Γιώργου Σκούρτη.

Από το μουσικό έργο «Ιθαγένεια», «Χίλια μύρια κύματα μακριά τ' Αϊβαλί» σε στίχους Κ. Χ. Μύρη.

Από τη σειρά τραγουδιών «Τα τραγούδια του νέου πατέρα», «Την εικόνα σου (Χρώματα κι αρώματα)» σε στίχους Μιχάλη Κατσαρού.

Από τον κύκλο τραγουδιών «Σεργιάνι στον κόσμο», «Παραπονεμένα λόγια» σε στίχους Μάνου Ελευθερίου.

Ερμηνεύουν: Νατάσσα Μποφίλιου, Μίλτος Πασχαλίδης, Χαράλαμπος Γαργανουράκης, Λάκης Χαλκιάς, Δάφνη Ζουρνατζή και η 13χρονηΓεωργία Φασουλάκη.

Συμμετέχουν: Η ορχήστρα «Παλίντονος Αρμονία» και το πειραϊκό φωνητικό σύνολο «Libro Coro» σε διδασκαλία της Ανθής Γουρουντή.

Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Σάββατο 26 Μαρτίου 2016

"Δε θα σου τραγουδήσω" απ' τον δίσκο "Αφύλαχτη Διάβαση"




Το έψαχνα στο youtube, δεν το βρήκα, κι είπα να το ανεβάσω. Από τη δισκάρα "Αφύλαχτη διάβαση" του Νίκου Οικονόμου, σε στίχους Σοφίας Μιχαλοπούλου και ερμηνεία Ροζαλίας. Χίλια εννιακόσια ογδόντα δύο. Δεν θα σας υποκριθώ, δεν ξέρω τίποτα. Δεν πρέπει να κυκλοφόρησε ποτέ σε σι-ντι. Ένας καλός άνθρωπος μου το έδωσε ψηφιοποιημένο, κι άλλος ένας καλός άνθρωπος παραπέταξε τον δίσκο στο Μοναστηράκι για να τον αγοράσω. Τα τραγούδια είναι ένα κι ένα, αλλά τούτο εδώ κερδίζει όλη την παρτίδα με το intro του.
ηρ.οικ.

Πέμπτη 17 Μαρτίου 2016

Το τσίρκο του λαϊκισμού

Δεν έχετε παράπονο... στην Ελλάδα κάθε μέρα είναι σίγουρα διαφορετική απ' την προηγούμενη και παντελώς άσχετη με την επόμενη. Κοινώς, δεν ξέρεις τι θα σου ξημερώσει κι από πού θα σου 'ρθει. Και κάπως έτσι ξυπνάς ένα πρωί και βλέπεις τον είμαι-μεταρρυθμιστής-μετριοπαθής-μοντέρνος-προχώ-απόφοιτος Χάρβαρντ Μητσοτάκη να σου λέει ότι πρέπει να παραιτηθεί ο Μουζάλας επειδή είπε τη FYROM Μακεδονία. Τόσο πολύ εκσυγχρονιστική και προχωρημένη η αντίληψη του Μητσοτάκη. Κι αντι-λαϊκιστής, προπαντός! Μετά βλέπεις και την ΠΑΣΟΚάρα να ζητά εξηγήσεις που ...παραβιάστηκε η εθνική γραμμή (ποια απ' όλες; Του Τσουκάτου ή του Τσοχατζόπουλου;), και κάπου εκεί αρχίζεις να κλείνεις πόρτες και παράθυρα, να πακετάρεις γατιά και τηγάνια, και να ψάχνεις στο ίντερνετ διαδικασίες μετανάστευσης στην ...Ινδονησία. Ε, σου 'ρχεται κι ένας Πάνος Καμμένος για επιδόρπιο, θυμάσαι ότι αυτός και το κόμμα του σε συγκυβερνούν μαζί με τα λοιπά αντιμνημονιακά ερείπια, και κάπου εκεί τελειώνει ο σύντομος περίπατός σου στην ελληνική πολιτική σκηνή και περιμένεις απεγνωσμένα να έρθει το βράδυ και να δεις τον Παναθηναϊκό να παίζει μπάσκετ στην τηλεόραση, μπας και γλιτώσεις το να τρέχεις στα επείγοντα στο Αιγινήτειο.

Στα σοβαρά τώρα, θα μιλήσει κανένας για το ποιος και πώς έκανε τους πρόσφυγες πρόσφυγες; Για το ποιος βομβάρδιζε τη Λιβύη, ποιος εξόπλιζε τους αντικαθεστωτικούς στη Συρία, ποιος μπουμπούνιζε τη Βαγδάτη; Θα μάθουμε ποιος και γιατί διάλυσε αυτές τις κοινωνίες ώστε να αναγκάζονται χιλιάδες άνθρωποι να θαλασσοπνίγονται για να φύγουν απ' αυτές; Κι ακόμα, θα μας ενημερώσει κάποιος για το ποιος και πώς έκλεισε τα σύνορα στην Ευρώπη; Για το πού πήγε ο ανθρωπισμός τον οποίο υποτίθεται ότι ενσαρκώνει η Ευρωπαϊκή Ένωση (με αυτά δεν μας μεγάλωσαν, ή κάνω λάθος;)

Όλη αυτή η κουβέντα για τον Μουζάλα, αλλά και για τη δήθεν ανικανότητα της κυβέρνησης στη διαχείριση του προσφυγικού, κι όλα αυτά τα καλαμπουράκια για την κυρία Τασία κλπ. δεν είναι παρά η συσκότιση μιας πολύ μεγαλύτερης και τραγικότερης πραγματικότητας. Και η κυρία Τασία έφυγε, και τα hotspot έγιναν, και κοτζάμ ΝΑΤΟ ήρθε, και βέτο η χώρα δεν έβαλε, και όλα μπήκαν στη θέση τους. Γιατί δεν λύνεται το προσφυγικό;

Η πραγματικότητα που συσκοτίζεται μέσα απ' τις μπαρούφες με τις οποίες ασχολούμαστε είναι ότι η Δύση, με πρωταγωνίστρια την Ευρώπη, έκανε ένα τεράστιο έγκλημα καταστρέφοντας - στο όνομα της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων - την όποια τάξη είχε δημιουργηθεί (μέσα από βία, βεβαίως, τι να κάνουμε...) σε κοινωνίες όπως αυτές του Ιράκ, της Συρίας και της Λιβύης. Άσχετοι γραφειοκράτες, άσχετοι καθηγητές πανεπιστημίου, άσχετοι κατ' επάγγελμα ανθρωπιστές - που ήξεραν τόσα για τις κοινωνίες της καπιταλιστικής περιφέρειας όσα ξέρω εγώ για πυρηνική φυσική - νόμισαν ότι θα ερχόταν η ...Άνοιξη διώχνοντας τον Καντάφι, τον Σαντάμ και τον Άσαντ. Και βρέθηκαν τώρα μ' ένα πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα, το οποίο φυσικά και δεν λύνεται όσα σύνορα κι αν κλείσεις, όσα hotspot κι αν χτίσεις.

Είναι το πρόβλημα που οι ίδιοι δημιούργησαν, μόνο που μέχρι τώρα δεν λούζονταν τις συνέπειές του. Ήρθε η ώρα να γίνει κι αυτό, να δούμε κατάφατσα τα επιτεύγματα της πολιτικής μας (διότι το ΝΑΤΟ είναι και δικός σου αμυντικός οργανισμός αγαπητή μου αναγνώστρια, και οι ΗΠΑ είναι και δικός σου σύμμαχος, και η Ευρ. Ένωση κι αυτή δική σου είναι). Με άλλα λόγια, ήρθε η ώρα κι εμείς να πληρώσουμε το τίμημα.

Αλλά δεν θα ακούσετε ποτέ τον Μητσοτάκη να σας μιλάει για όλα αυτά, για την τεράστια υποκρισία και την ασχετοσύνη της δήθεν ενωμένης Ευρώπης με τον δήθεν ορθό λόγο και τη δήθεν κοινή λογική. Δεν θα ακούσετε ούτε αυτόν ούτε το υπόλοιπο εθνικό τσίρκο του λαϊκισμού να ζητάνε συγνώμη που η Ευρώπη της αλληλεγγύης αποδείχθηκε Ευρώπη των κλειστών συνόρων και των παιδιών που μουλιάζουν στα χαρτόκουτα. Κουβέντα δεν θα πουν για το φιλελεύθερο παραμύθι τους που με λίγη καλή θέληση (και λίγες καλές βόμβες) θα σκόρπιζε τη δημοκρατία στον κόσμο.

Είναι όλοι πολύ απασχολημένοι με τις δηλώσεις Μουζάλα...
ηρ.οικ.

***

"Η παραίτηση του κ. Μουζάλα είναι επιβεβλημένη... στην πολιτική όσα λέμε έχουν επιπτώσεις".

"Με το ατόπημα του αυτό ο Υπουργός παραβίασε μία εθνική γραμμή, που ακολουθεί σταθερά η χώρα μας επί δεκαετίες. ... Είτε πρόκειται για εγκληματικό λάθος, ανεπίτρεπτο βέβαια για υπουργό, είτε πρόκειται για προσωπική άποψη του συγκεκριμένου μέλους της κυβέρνησης, είτε πρόκειται για ανομολόγητη, τουλάχιστον έως τώρα, κυβερνητική γραμμή, ο Πρωθυπουργός πρέπει αμέσως να πάρει θέση".

"Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες εμμένουμε στη θέση μας, ζητώ την παραίτηση του κ. Μουζάλα, ο οποίος μπορεί να προέβη -όπως ο ίδιος λέει ζητώντας 'συγγνώμη' -σε λεκτικό ατόπημα, αλλά παραυτά το θέμα είναι για εμάς πάρα πολύ σοβαρό και περιμένουμε τουλάχιστον από ευθιξία να υποβάλει την παραίτηση του άμεσα".

Τετάρτη 16 Μαρτίου 2016

Ίδιος θεός



Ίδιος Θεός
Ποίηση: Σαπφώ
Απόδοση: Σωτήρης Κακίσης
Μουσική: Μιχάλης Νικολούδης

Ερμηνεία: Αναστασία Μουτσάτσου

Παρασκευή 11 Μαρτίου 2016

Δραμαμίνη - Με το Μηδέν και το Άπειρο να συμφιλιωθούμε


Περσινό, αλλά καλό.




ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ


Δραμαμίνη - "Με το Μηδέν και το Άπειρο να συμφιλιωθούμε"

Νέος δίσκος από το συγκρότημα Δραμαμίνη σε ποίηση Κ. Γ. Καρυωτάκη

Με έναν πρωτόγνωρο τρόπο, για τα μουσικά δεδομένα, αποφάσισε το συγκρότημα «ΔΡΑΜΑΜΙΝΗ» να διαθέσει ψηφιακά την καινούργια του δισκογραφική δουλειά. Ο δίσκος φέρει τον τίτλο «Με το Μηδέν και το Άπειρο να συμφιλιωθούμε», αποτελείται αποκλειστικά από μελοποιημένα ποιήματα του Κ. Γ. Καρυωτάκη και διατίθεται μέσω μίας ηλεκτρονικής εφαρμογής!

Το καινούργιο μουσικό έργο των «Δραμαμίνη» περιέχει 21 τραγούδια, χωρισμένα σε δύο ενότητες: το «Μηδέν» και το «Άπειρο». Οι «Δραμαμίνη» δημιουργούν αντισυμβατικές μελοποιήσεις με κύρια στοιχεία τη μελωδικότητα και τις κινηματογραφικές ενορχηστρώσεις. Χαρακτηριστικά του ήχου είναι οι ηλεκτρικές εξάρσεις, η ψυχεδέλεια και ο πειραματισμός.

Την εφαρμογή έχουν φτιάξει τα αδέρφια από τη Δράμα και ανήκει στην κατηγορία των “Adventure Games”. Ξεκινώντας από το Μηδέν, μπορείτε να ταξιδέψετε στο χώρο και το χρόνο όπου ο Κώστας Καρυωτάκης έζησε το τελευταίο κομμάτι της ζωής του. Από ένα γραμμόφωνο ακούστε το μελοποιημένο μουσικό έργο του συγκροτήματος και γνωρίστε την Πρέβεζα του 1928, μέσω ψηφιακής τρισδιάστατης αναπαράστασης. Περιηγηθείτε στο διαδραστικό περιβάλλον του δωματίου του ποιητή, μελετήστε αυθεντικά χειρόγραφα και λύστε μυστηριώδεις γρίφους! Θα καταφέρετε να φτάσετε στο Άπειρο;

Ο δίσκος καθώς και η εφαρμογή, διατίθενται για download από την επίσημη ιστοσελίδα του συγκροτήματος www.dramamini.gr με τη μορφή του donate, δηλαδή ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να προσφέρει ένα προαιρετικό χρηματικό αντίτιμο. Η προώθηση ψηφιακής μουσικής μέσω αυτής της εφαρμογής, «κλείνει το μάτι» στο μέλλον και ίσως ανοίξει το δρόμο για άλλες ενδεχόμενες κυκλοφορίες τέτοιου τύπου.

Επιμέλεια παραγωγής, Ενορχήστρωση:
Γιάννης και Χάρης Μιχαηλίδης
Αλέκος Βουλγαράκης

Έπαιξαν οι μουσικοί:
Αλέκος Κούρτης - Τύμπανα
Κώστας Γιαννίρης - Μπάσο, Φωνητικά
Αλέκος Βουλγαράκης - Ηλεκτρική κιθάρα, Φωνητικά, Κρουστά
Χάρης Μιχαηλίδης - Φωνή, Ηλεκτρική κιθάρα, Πιάνο
Γιάννης Μιχαηλίδης - Φωνητικά, Ακουστική και Ηλεκτρική κιθάρα, Προγραμματισμός
Στέφανος Δανιηλίδης – Πλήκτρα
Αριέττα Σαϊτά – Βιολί
Γιώργος Περού – Μπαγλαμά στον «Παλαιό Συμφοιτητή»

Δημιουργία εφαρμογής:
Γιάννης και Χάρης Μιχαηλίδης

Ο Θέμος Σκανδάμης στο After Dark





ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ο Θέμος Σκανδάμης  live στο After Dark ξανά, για τέσσερις ανοιξιάτικες και απρόβλεπτες  εμφανίσεις. Τις Τετάρτες  16 κ 23 Μαρτίου & 6 κ 13 Απριλίου.  Οι τσακωμένοι θα μονιάσουνε, οι μοναχικοί θα βρούνε ταίρι, οι άφωνοι θα τραγουδήσουνε, οι ντροπαλοί θα χορέψουνε, οι σοβαροί θα μεθύσουνε και οι μπεκρήδες θα συνέλθουν.

Οι στίχοι  η μουσική και η φωνή του Θέμου Σκανδάμη, το βιολί του Μιχάλη Βρέττα, το κόντρα μπάσο του Διονύση Μακρή καθώς και οι ανθηρές φωνές των Honey Boney,  είναι τα κλειδιά, για να ανοίξουν  οι πόρτες   μίας γιορτής  ξεχασμένης  όπου όλα είναι πιθανά. 

Επιστρατεύονται και φίλοι φανταστικοί: Ο Μάρκος Βαμβακάρης  υπενθυμίζει  την άνοιξη , ο Leonard Cohen  μελαγχολεί  προς τη λύτρωση, ο  Αττίκ εκδικείται  τραγουδώντας την ερωτική προδοσία και ο David Byrne σέρνει τους πάντες στον τρελό χορό του.


Όλα αυτά  τυλιγμένα με τη χρωματιστή κορδέλα του παράδοξου, στην πρωτότυπη μουσική παράσταση με τίτλο: "Δουλειές του Διαβόλου".



Αυτοσαρκαζόμενος λυρισμός, υπαρξιακά μακροβούτια και στιχουργική αλητεία. Τραγούδια φτιαγμένα με απλά υλικά, παράγκες που χωρούν από κάτω όλο τον κόσμο. 

Έναρξη 22.00
είσοδος  5 ευρώ

After Dark Live Music Bar
Διδότου 31 και Ιπποκράτους

Το "Συμπόσιο" του Δημήτρη Μαραμή στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης





Δελτίο Τύπου

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΑΜΗΣ

Σ Υ Μ Π Ο Σ ΙΟ Ν 

Μια μουσική παράσταση για τον Οίνο και τον Έρωτα, το νέο έργο του συνθέτη Δημήτρη Μαραμή, που παρουσιάζει την Παρασκευή, 18 Μαρτίου 2016 στην αίθουσα «Αιμίλιος Ριάδης» (Μ2) του Μέγαρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. 

Το Συμπόσιον είναι ένα έργο με μελοποιημένα ποιήματα και κείμενα από τον Όμηρο και τον Ευριπίδη μέχρι τον Καβάφη και τον Ρίτσο, με θέμα το κρασί και τον έρωτα. Το έργο αναδεικνύει την πολιτισμική και συμβολική αξία του κρασιού και του έρωτα στην αδιάκοπη πορεία της ελληνικής γλώσσας, στο μάκρος είκοσι πέντε αιώνων. 

Ο συνθέτης αντλεί το υλικό του από την εξαιρετική ποιητική τριλογία Ο Οίνος στην Ποίηση που εκδόθηκε για λογαριασμό του Ιδρύματος «Φανή Μπουτάρη» το 1995: 

[...] στα Συμπόσια, στο κρασί και στη συντροφικότητα οι άνθρωποι αναζητούσαν την ευφορία και την ευθυμία... στους οινότευκτους στίχους, ο λυροπαίγνων, οιστρομανής και διθυραμβογενής Διόνυσος είχε εξέχουσα θέση, αφού η αρχική έμπνευση ερχόταν θεόθεν [...]

Ερμηνεύουν ο καταξιωμένος ερμηνευτής Δώρος Δημοσθένους και η ταλαντούχα τραγουδίστρια Μέλα Γεροφώτη ενώ συμμετέχουν ο βιολονίστας Κωνσταντίνος Παυλάκος και ο συνθέτης στο πιάνο. Στην αφήγηση ο ηθοποιός Κωνσταντίνος Τζούμας. 

Info
Παρασκευή 18 Μαρτίου 2016, 21:00 (ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΡΙΑΔΗΣ Μ2) 
Δώρος Δημοσθένους: Τραγούδι 
Μέλα Γεροφώτη: Τραγούδι 
Κωνσταντίνος Παυλάκος: Βιολί 
Δημήτρης Μαραμής: Πιάνο 
Κωνσταντίνος Τζούμας: Αφήγηση 

Προπώληση: Στα εκδοτήρια του Μεγάρου Μουσικής, στο εκδοτήριο της Πλατείας Αριστοτέλους, στο 2310 895938-9 και στο www.tch.gr
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΜΕΓΑΡΟΥ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ & ΠΑΡΑΛΙΑ, Τ.Κ. 54646 ΤΗΛ. 2310895800, FAX. 2310895954www.tch.gr E-mail: info@tch.gr

Δευτέρα 7 Μαρτίου 2016

Ο Μάνος Ελευθερίου για την ποιητική συλλογή "Στίχοι πριν την άνοιξη" του Μάνου Ορφανουδάκη



Ο Μάνος Ελευθερίου για το «Στίχοι πριν την άνοιξη» του Μάνου Ορφανουδάκη

Κείμενο του Μάνου Ελευθερίου που διαβάστηκε στην παρουσίαση της συλλογής «Στίχοι πριν την άνοιξη» του Μάνου Ορφανουδάκη, στις 17/2/2016, στη Μπουάτ Απανεμιά. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μετρονόμος.

***

Για τον Μάνο Ορφανουδάκη

Έψαξα στο «Μικρόν ευχολόγιον» της Εκκλησίας μας και βρήκα ότι ο μάρτυς Υάκινθος εορτάζει στις 3 Ιουνίου. Υπάρχουν ακόμη δύο γιορτές του, άγνωστο για μένα αν πρόκειται για τον ίδιο μάρτυρα –στις 18 Ιουλίου και 24 Δεκεμβρίου.

Δεν ξέρω τις σχέσεις του στιχουργού, του αγαπητού μας Μάνου, με τους αγίους και τους οσίους και τους μάρτυρες της Εκκλησίας, είμαι όμως σε θέση να ξέρω τις σχέσεις του με τους αγίους συνθέτες μας και στιχουργούς μας, που οι περισσότεροι απ’ αυτούς έγραψαν τους έρωτες και τις αγάπες τους πάνω σε πέτρες με τα νύχια τους. Έτσι δένει απόλυτα και ο στίχος του Μάνου Ορφανουδάκη στο ομώνυμο τραγούδι του Υάκινθου «πέτρα που έχει σκαλιστό / διπλό το σ’ αγαπώ».

Ο στίχος του Μάνου Ορφανουδάκη έχει μαστοριά και τρυφερότητα. Χωρίς να το θέλει φαίνεται η φόδρα των στίχων. Και εννοώ των στίχων των τραγουδιών που προηγήθηκαν πριν από κείνον, είτε σε λαϊκά είτε σε ελαφρά τραγούδια. Ο ίδιος τυχαίνει να είναι βαθύς γνώστης του ελληνικού τραγουδιού και αυτό βοηθά στην εργασία του. Η προσωπικότητά του όμως το μεταμόρφωσε. Αυτή η μικρή ενότητα τον έξι τραγουδιών που άκουσα σε θαυμάσιες μελωδίες των Γιώργου Καλογήρου, Διονύση Μπουκουβάλα, Πάνου Κοσμίδη και Σταύρου Σταυρίδη, ήταν ό,τι έπρεπε ν΄ακουστούν την περίοδο του Νέου Κύματος. Το ότι επανέρχεται αυτή η εποχή στο μυαλό μου, είναι γιατί οι συνθέτες εκείνου του καιρού που άφησαν διαμάντια στο πέρασμά τους, θα έκαναν κεφαλοκλείδωμα στον Ορφανουδάκη να τους δώσει στίχους του. Και είναι προς τιμήν των νέων (και άγνωστών μου, δυστυχώς) νέων συνθετών που έσκυψαν τώρα με τόση αγάπη και προσοχή πάνω στους έξοχους στίχους του. Είναι μήνυμα ότι υπάρχουν ακόμη στην πατρίδα μας πηγές κρυστάλλινου νερού για να ξεδιψάσει κάθε πικραμένος.

Εδώ πρέπει να σημειώσω και τις θαυμαστές ερμηνείες του Γιώργου Καλογήρου, που τυχαίνει να είναι και συνθέτης, του Γιάννη Κασσωτάκη, του Ανδρέα Καρακότα, του Δημήτρη Κωνσταντίνου και του Γιάννη Λεκόπουλου.

Πριν γράψω τούτο το σημείωμα άκουσα δύο φορές το CD με τους στίχους του Ορφανουδάκη. Ξέρω εκ των προτέρων ότι ουδείς τραγουδιστής της «άλλης όχθης» δεν θα του ζητήσει στίχους καθώς και οι δυστυχισμένοι συνθέτες «χρέος την ανάγκη κάνοντας» υποκύπτουν για να επιζήσουν. Κι όμως και εκεί υπάρχουν φωνές εξαίσιες, και εκεί υπάρχουν αναζητήσεις, και προβλήματα, και εκεί υπάρχουν αδιέξοδα. Η τύχη όλων βρίσκεται σε λίγες λέξεις που λείπουν σε κάποιο σταυρόλεξο και είναι αδύνατο να συμπληρώσεις.

Ίσως αυτές οι λέξεις δεν λέγονται ποτέ δημόσια, εκτός πια και είσαι τελείως ελεύθερος και επαρκής οικονομικά και τα πει όλα χύμα. Θα ζεματιστεί πολύς κόσμος τότε, αλλά θα έχεις πει την αλήθεια –την οποία χρειαζόμαστε συνεχώς και όχι μόνο σ’ αυτές εφιαλτικές ώρες που ζούμε.

Αυτό το CD με τους στίχους του Μάνου Ορφανουδάκη μοιάζει στις μέρες μας με τα μηνύματα των ναυαγών, που περιμένουν βοήθεια. Πόση βοήθεια όμως ζητούν σήμερα οι στίχοι του Ορφανουδάκη; Η λέξη να μη μας τρομάζει. Είναι το μήνυμα ότι κάποιος κάπου, άγνωστος και μόνος, που μας στέλνει το μήνυμα ότι το ελληνικό τραγούδι μπορεί ακόμη να υπάρχει, μπορεί προσαρμόζεται στην καθημερινή ζωή, ότι μπορεί να κυκλοφορεί ντυμένο με νέες λέξεις και εικόνες, ότι υπάρχει ακόμη συνέχεια στην περιπέτεια του ελληνικού τραγουδιού. Και αυτή τη συνέχεια μας παρουσιάζει σήμερα ο Μάνος Ορφανουδάκης. Εύχομαι να συνεχιστεί για πολλά, ευτυχισμένα χρόνια.

Μάνος Ελευθερίου
Φεβρουάριος 2016

Σάββατο 5 Μαρτίου 2016

Μαριονέτα

Το έκανε πάλι το θαύμα του ο Κουσκουμβεκάκης και έβγαλε ένα τραγούδι συγκλονιστικής μελωδικότητας, περίτεχνης ενορχήστρωσης, και ενός λυρισμού που πίσω από τη φαινομενική τρα-λα-λι-τρα-λα-λο αθωότητα κρύβει τον τρόμο του ανεκπλήρωτου - το αναπάντητο ερώτημα αν η μαριονέτα έκοψε τα σκοινιά της, ή την υποψία ότι η μαριονέτα τελικά λύθηκε, μόνο και μόνο για να δέσει εσένα. Τέλος πάντων, μην σας ταλαιπωρώ με τις φαντασιοπληξίες μου. Ακούστε και κολλήστε.
ηρ.οικ.






"ΜΑΡΙΟΝΕΤΑ"
CD "Μ' ΕΝΑ ΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΦΙΛΙΟΥ"
τραγούδι: Κατερίνα Τσαντήλα
μουσική: Απόλλων Κουσκουμβεκάκης
στίχοι: Αναστασία Μητσοπούλου


Το φεγγάρι στην πλατεία
ασημένιο σκηνικό
θεατράκι μαριονέτες
σ’ ένα έργο παιδικό
Πρίγκιπας βασιλοπούλα
κλείνει σε χρυσό κλουβί
μόνο αυτός να την κοιτάει
ήλιος για να μην τη δει

Φυσούσε ένα αεράκι λιγάκι δροσερό
μου στέλνει στη ματιά σου μήνυμα κρυφό
έλα μαζί μου απόψε για μια μόνο βραδιά
αφέσου μαριονέτα κόψε τα σκοινιά

Ξόρκι η λεύκα ψιθυρίζει
ένα στίχο μαγικό
λύνει τη βασιλοπούλα
χάδι ήλιου πρωινό
Πρίγκιπας με τ’ άλογο του
ταξιδεύει μοναχός
τη βασιλοπούλα βρίσκει
στα λουλούδια μες το φως

Φυσούσε ένα αεράκι λιγάκι δροσερό
μου στέλνει στη ματιά σου μήνυμα κρυφό
έλα μαζί μου απόψε για μια μόνο βραδιά
αφέσου μαριονέτα κόψε τα σκοινιά

Φεγγάρι κι αεράκι λιγάκι δροσερό
φωτίζει στη ματιά μου νόημα να ζω
έλα μαζί μου απόψε ν’ ανοίξουμε πανιά
αφέσου μαριονέτα λύσε τα σκοινιά

Το κόρνο κι ο Ευάγγελος Σκούρας




ΚΟΡΝΟ ΤΟ «ΕΥΓΕΝΕΣΤΕΡΟ» ΤΩΝ ΧΑΛΚΙΝΩΝ

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΣΚΟΥΡΑΣ ΕΝΑΣ ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ ΤΟΥ 


Corno (ιταλ.), cornu (λατ.), κέρας. Η ιστορία του κόρνου θα μπορούσαμε να πούμε ότι ξεκινάει με την αρχαιοελληνική «βυκάνη», καμπυλωτή ή ελικοειδής σάλπιγγα από κέρατο ή χαλκό που χρησιμοποιούσαν οι βοσκοί.

Τον 14ο αιώνα παρουσιάζονται σε απεικονίσεις κόρνα με κυκλικό τύλιγμα του σωλήνα κατάλληλα για την μετάδοση ηχητικών μηνυμάτων.

Στα μέσα του 17ου αιώνα παρουσιάστηκε στη Γαλλία το κυνηγετικό κόρνο (cor de chasse) όπου αυτά τα όργανα χρησιμοποιήθηκαν για να περιγράψουν σκηνές κυνηγιού στην όπερα και σε άλλα έργα. Το 1680 από τον F. A. Sporck ιδρύθηκε η περίφημη βοημική σχολή κορνιστών. Το 1710 καταγράφεται για πρώτη φορά ο όρος «κόρνο» ως όργανο σε μουσική σύνθεση και από τον 19ο αιώνα ανήκουν τα κόρνα σταθερά στην ορχήστρα.

Το κόρνο ήταν επίσης το πρώτο όργανο στο οποίο τοποθετήθηκαν το 1815 βαλβίδες, επίσης ο ήχος του καλύπτει 4 οκτάβες και η τεχνική του σε σχέση με οποιαδήποτε άλλο όργανο της ορχήστρας είναι η πιο δύσκολη. Πολλοί συνθέτες κλασσικοί και σύγχρονοι το έχουν τιμήσει σε διάφορα έργα τους. 

Ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του θαυμάσιου αυτού οργάνου στην Ελλάδα είναι ο Ευάγγελος Σκούρας. Σας παραθέτω ένα σύντομο βιογραφικό του και κάποιες απαντήσεις σε ερωτήσεις που του έθεσα:

Ο Ευάγγελος Σκούρας γεννήθηκε στην Κέρκυρα όπου και πήρε τα πρώτα μαθήματα μουσικής στη Φιλαρμονική Εταιρεία «ΜΑΝΤΖΑΡΟΣ» με δάσκαλό του, τον Γ. Κούρκουλο. Συνέχισε τις σπουδές του στο Ελληνικό Ωδείο Αθηνών με καθηγητή το Νίκο Κορατζίνο και πήρε δίπλωμα Κόρνου με άριστα και Αʼ βραβείο. Σπούδασε επίσης ανώτερα θεωρητικά. Είναι μέλος του Συγκροτήματος Μουσικής Δωματίου «Νικόλαος Μάντζαρος», με το οποίο έλαβε μέρος σε συναυλίες στην Ελλάδα και σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Από το 1974 ως το 1992 ήταν κορυφαίος στην Συμφωνική Ορχήστρα της Ε.Ρ.Τ.. Από το 1981 ως το 1983 κατείχε την θέση του Α κόρνου στην ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Επίσης είχε τη θέση του Α κόρνου στην ορχήστρα των Χρωμάτων του Μάνου Χατζιδάκι, του οποίου υπήρξε συνεργάτης για είκοσι χρόνια, συμμετέχοντας σε όλες τις συναυλίες, ηχογραφήσεις και δισκογραφικές του δραστηριότητες. Από το 1983 έχει τη θέση του Α κόρνου στην Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, θέση που κατέχει μέχρι και σήμερα. Έχει εμφανιστεί ως σολίστ, με τις Κρατικές Ορχήστρες Αθηνών και Θεσσαλονίκης, την ορχήστρα της Ε.Ρ.Τ. και την Ελληνική Καμεράτα. Είναι καθηγητής στα ωδεία «Ορφείο Αθηνών» και «Ωδείο Αθηνών».

Κύριε Σκούρα ποια νομίζετε ότι ήταν η σημαντικότερη στιγμή της καριέρας σας;

Δεν μπορώ να διακρίνω στιγμές. Είχα τη τύχη να συνεργαστώ με πολύ σπουδαίους ανθρώπους όπως τον Θάνο Μικρούτσικο, τον Νίκο Κυπουργό, τον Θόδωρο Αντωνίου, την Ελένη Καραΐνδρου και φυσικά τον Μάνο Χατζιδάκι με ότι αυτό συνεπάγεται: να ζήσω το «Τρίτο Πρόγραμμα» της ΕΡΤ, τους Μουσικούς Αύγουστους στο Ηράκλειο της Κρήτης, την Ορχήστρα των Χρωμάτων από την ίδρυσή της, ηχογραφήσεις ,συναυλίες κλπ., καθώς και την ευκαιρία να συνεργαστώ πιο στενά με εξαίρετους μουσικούς όπως τον Αντρέα Ροδουσάκη, Νίκο Γκίνο, Κλωντ Σιελέ, κ.ά. Επίσης το συγκρότημα μουσικής δωματίου «Νικόλαος Μάντζαρος» που ξεκινήσαμε μία παρέα φίλων από την ανάγκη μας να κάνουμε μουσική. Αυτό είχε σαν συνέπεια να γραφτούν για το συγκεκριμένο σχήμα πάνω από εκατό έργα Ελλήνων συνθετών, να ηχογραφηθούν έξι cd, να παρουσιαστούν κοντσέρτα για πνευστά και ορχήστρα με τις Κ.Ο.Α.,Κ.Ο.Θ., Καμεράτα και να προβληθεί η Ελληνική μουσική διεθνώς. Όλο αυτό διήρκεσε 35 χρόνια. Σημαντική δραστηριότητά μου ήταν η εκπαίδευση. Παράλληλα διατέλεσα για πολλά χρόνια μέλος της συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ, της ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, της Ορχήστρας των Χρωμάτων επί Μάνου Χατζιδάκι, και της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών.

Ποια η γνώμη σας για την μουσική εκπαίδευση στην Ελληνική πραγματικότητα;

Είμαστε στο 2013 και ακόμη η χώρα μας δεν διαθέτει οργανωμένη μουσική εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες της. Η Ελλάδα είναι μία χώρα με πολύ ταλαντούχους ανθρώπους που δεν τους δίδεται η βοήθεια και η ευκαιρία να αξιοποιήσουν τις γνώσεις και τα προσόντα τους, με αποτέλεσμα όλα να στηρίζονται στο φιλότιμο και τις ατομικές προσπάθειες των μουσικών. Αν κάποια στιγμή δεν οργανωθεί σοβαρά η μουσική παιδεία δεν θα μπορέσουμε να αναδείξουμε και την δυναμική όλων αυτών των σημαντικών και ταλαντούχων ανθρώπων.

Μια συμβουλή σας για κάποιον ο οποίος αποφασίζει να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μουσική;

Συνήθως ακούγεται η έκφραση ότι κάποιος έχει ταλέντο. Κατά τη γνώμη μου εκείνο που μετράει πολύ είναι η μελέτη, η προσπάθεια και η αφοσίωση προκειμένου να πετύχουμε το στόχο μας, επομένως, εκείνο που χρειάζεται είναι η σκληρή δουλειά. Δεν είναι κάτι πρωτότυπο αυτό και δεν ισχύει μόνο για τη μουσική, αλλά αυτή είναι η άποψη μου. Κλείνοντας θα μπορούσαμε να πούμε : Εκεί που στην καταιγίδα αρχίζει η σιωπή, εμφανίζεται το ουράνιο τόξο - Εκεί που στην ορχήστρα αρχίζει το μεγαλειώδες, εμφανίζεται το κόρνο.

ΚΩΝ/ΝΟΣ ΤΣΙΚΛΕΑΣ 
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ – ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ Σ.Ε.Μ.

Τετάρτη 2 Μαρτίου 2016

Ολυμπιακός και πολιτική επιστήμη


Στην κυριαρχία του Ολυμπιακού εντός του συστήματος που λέγεται "ελληνικό ποδόσφαιρο / διαιτησία" οι πολιτικοί επιστήμονες του μέλλοντος θα βρουν μια θαυμάσια μελέτη περίπτωσης (case study) για τα αλληλένδετα φαινόμενα της επιβολής, της ηγεμονίας και της κυριαρχίας μέσα σ' ένα σύστημα εξουσίας.

Δεν μιλάμε όμως για μια όποια κι όποια μελέτη περίπτωσης. Μιλάμε για κάτι πρωτοφανές στην ιστορία των θεσμών, εγχώριων και διεθνών, ή ακόμα και στην ιστορία της εξουσίας γενικότερα, άτυπης και θεσμοποιημένης εξίσου.

Τι είναι αυτό που κάνει μοναδική την περίπτωση του Ολυμπιακού και του απόλυτου ελέγχου του επί της διαιτησίας και των υπόλοιπων πτυχών του θεσμικού οικοδομήματος που ελληνικού ποδοσφαίρου; Καταρχήν η διάρκειά του. Είκοσι χρόνια είναι πάρα πολλά. Η δικτατορία έπεσε στα εφτά. Το μετεμφυλιακό κράτος άρχισε να τα βρίσκει σκούρα ήδη απ' τα μέσα του '60. Οι κυβερνήσεις των μνημονίων έχουν μέσο όρο ζωής τη διετία. Και πάει λέγοντας. Ακόμα και σε επίπεδο μικρο-εξουσίας, μητροπολίτες  και αρχιμανδρίτες έρχονται και φεύγουν, υπουργοί και γραμματείς έρχονται και φεύγουν, ιδιοκτήτες ΜΜΕ και συγκροτήματα κυριαρχούν για κάποια χρόνια αλλά μετά άλλοι έρχονται να τους αντικαταστήσουν, παράγοντες της νύχτας ελέγχουν κάποια περιοχή για κάποιο χρόνο ώσπου άλλες συμμορίες έρχονται και παίρνουν τη θέση τους. Και στην οικονομική ζωή ισχύει το ίδιο - για κάθε Κόκα Κόλα συνήθως εμφανίζεται sooner or later μια Πέπσι, ή έστω μια Γκριν Κόλα, όσο μονοπωλιακή κι αν είναι η αγορά.

Αλλά και σε επίπεδο αθλητικής μικρο-εξουσίας, τέτοιο πράγμα δεν έχει υπάρξει ποτέ. Στο μπάσκετ τη δεκαετία του '80 κυριαρχούσε ο Άρης, μετά ήταν ο Ολυμπιακός, μετά ο Παναθηναϊκός, και πλέον οι δυο τελευταίοι μοιράζονται πρωταθλήματα και διακρίσεις. Στο ποδόσφαιρο, πριν τον ΟΣΦΠ, είχες Παναθηναϊκό, αλλά είχες και ΑΕΚ, ως και Λάρισα! Και στην Ευρώπη έχεις Μπαρτσελόνα αλλά έχεις και Ρεάλ, έχεις Πόρτο αλλά έχεις και Μπενφίκα, έχεις Γιουβέντους αλλά έχεις και Μίλαν και Ίντερ, έχεις Άντερλεχτ αλλά έχεις και Μπριζ, έχεις Άγιαξ αλλά έχεις και Άιντχοβεν, έχεις Μάνστεστερ αλλά έχεις και Τσέλσι.

Το φαινόμενο του απόλυτου ελέγχου ενός θεσμοποιημένου πεδίου της κοινωνικής ζωής για τέτοιο μεγάλο χρονικό διάστημα είναι πραγματικά εντυπωσιακό όχι μόνο για τα εθνικά αλλά και για τα διεθνή δεδομένα. Μας παραπέμπει σε περιπτώσεις μακρο-ιστορικής επιβίωσης πολύ βαθέων δομών εξουσίας, όπως π.χ. η δουλοκτησία στην Αρχαία Ελλάδα, ή η κάστα στην Ινδία, ή η εκμετάλλευση της εργασίας απ' το κεφάλαιο στον καπιταλισμό, ή ο θεσμός της μοναρχίας στη Βρετανία. Μιλάμε, δηλαδή, για συστημική εξουσία πλέον, για εξουσία που είναι εγγενής με το σύστημα κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων που τη γεννά, και όχι με τον Α' ή Β' φορέα της.

Το δεύτερο στοιχείο, πλην της διάρκειας, που καθιστά την περίπτωση του Ολυμπιακού στο ποδόσφαιρο ενδιαφέρουσα για τον πολιτικό επιστήμονα είναι η αδυναμία ανάδυσης ενός άλλου διεκδικητή της εξουσίας που απολαμβάνει η συγκεκριμένη ομάδα εντός του θεσμικού συστήματος του ποδοσφαίρου. Πολλοί προσπάθησαν, κανένας δεν το κατάφερε. Η απουσία ανταγωνισμού, η εξουδετέρωση κάθε αντίρροπης δύναμης, η αποτελεσματικότητα με άλλα λόγια αυτού του πολιτικού (με την ευρεία έννοια) υποκειμένου είναι ασύλληπτη. Διότι είναι άλλο να διατηρείς την εξουσία σου και να επιβιώνεις μέσα σε συνθήκες "ανταγωνισμού", και άλλο να παίζεις μόνος σου, να εξουδετερώνεις τα πάντα γύρω σου σαν οδοστρωτήρας. 

Ο τρίτος λόγος που θα καλούσα τους πολιτικούς επιστήμονες του μέλλοντος να μελετήσουν το φαινόμενο "Ολυμπιακός" είναι ο βαθμός νομιμοποίησης της εξουσίας του. Η μια μετά την άλλη μαζεύονται οι καταφανώς ευνοϊκές διαιτησίες υπέρ της συγκεκριμένης ομάδας, αλλά αυτό δεν φαίνεται να έχει καμία επίδραση στο κυρίαρχο σύστημα ΜΜΕ, στους οπαδούς της ομάδας, στην κοινωνία συνολικά. Ρητά ή άρρητα, όλοι φαίνεται να αποδέχονται - όταν δεν επικροτούν - τη συγκεκριμένη κατάσταση. Κι αυτό είναι πραγματικά ξεχωριστό στην ιστορία της εξουσίας: η πλήρης αποδοχή των πρακτικών της, των στόχων και των κριτηρίων της υπήρξε συνήθως η εξαίρεση και όχι ο κανόνας. Στο ελληνικό ποδόσφαιρο ισχύει το αντίθετο.

Και ο τέταρτος λόγος που παρουσιάζει μοναδικό ενδιαφέρον για την πολιτική ανάλυση ο Ολυμπιακός είναι το εύρος της εξουσίας του - το γεγονός, δηλαδή, ότι δεν περιορίζεται σε ένα πεδίο (π.χ. διαιτησία) αλλά εκτείνεται σε όλα τα υπόλοιπα συναφή πεδία (ΜΜΕ, εκφωνητές, σχολιαστές, διαιτητές, παρατηρητές, αστυνομικά όργανα, πειθαρχικά όργανα, διοργανώτριες αρχές, κλπ.). Δεν είναι δηλαδή μόνο το ότι η εξουσία είναι ισχυρή και αποτελεσματική, αλλά είναι και πανταχού παρούσα.

Ένα μόνο ιστορικό αντίστοιχο του Ολυμπιακού μπορώ να βρω στο επίπεδο της εξουσίας στη χώρα μας: το ΠΑΣΟΚ. Ως σύστημα εξουσίας, κράτησε κι αυτό άνετα μια εικοσαετία. Εξουδετέρωσε τα πάντα στο πέρασμά του, τον έναν αρχηγό της ΝΔ μετά τον άλλον, σύσσωμη την Αριστερά, ειδικά δικαστήρια, τα πάντα. Άγγιξε επίπεδα νομιμοποίησης από τον λαό, τους ψηφοφόρους, που κανείς ποτέ δεν πρόκειται όχι να αγγίξει, αλλά ούτε και να ονειρευτεί. Τίποτα δεν έβαλε φρένο σε αυτή τη νομιμοποίηση: κάθε ρουσφέτι και κάθε σκάνδαλο έδινε νέα ώθηση στο ...Κίνημα, όπως κάθε καταφανώς άδικη διαιτησία δίνει νέα ώθηση στον κόσμο του Ολυμπιακού και πολλαπλασιάζει τους υποστηρικτές του. Και βέβαια, η εξουσία του ΠΑΣΟΚ πήγε παντού (σε πανεπιστήμια, υπουργεία, μη κυβερνητικές οργανώσεις, στον δημόσιο τομέα, στον ιδιωτικό, στην οικονομία, σε όλα), όπως παντού πάει η εξουσία του Ολυμπιακού.

Νομίζω ότι το ΠΑΣΟΚ και ο Ολυμπιακός είναι οι δύο λέξεις που αντανακλούν με τη μεγαλύτερη ακρίβεια τη φύση του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού των τελευταίων πενήντα χρόνων. Το να είσαι ΠΑΣΟΚ (όχι κατ' ανάγκη ψηφοφόρος του, αλλά φορέας της λογικής του) και Ολυμπιακός είναι το ακριβές περιεχόμενο του να είσαι Έλληνας.

Δεκάδες άρθρα και βιβλία έχουν γραφτεί για το ΠΑΣΟΚ. Ήρθε η ώρα, αγαπητοί μου συνάδελφοι πολιτικοί επιστήμονες, να διορθωθεί αυτή η ιστορική αδικία και να μελετηθεί επαρκώς και ο δεύτερος πυλώνας της νεότερης, όσο και τραγικής μας, ελληνικότητας: ο Ολυμπιακός (και οι διαιτησίες που συνοδεύουν την κυριαρχία του...). Τολμήστε!

ηρ.οικ.

Μαρία Λούκα: "Κι αν σ' αγαπώ"





Δεν τα μπορώ όλα αυτά τα βίντεο με τα αγγελάκια και τις καρδούλες και τους πλανήτες και τα λουλούδια και τα ζευγαράκια. Γι' αυτό και το αγαπημένο μου τραγούδι της Μαρίας Λούκα είπα να το εικονογραφήσω κάπως πιο λιτά. Νοέμβρης του 2012. Αυτά.
ηρ.οικ.

Τρίτη 1 Μαρτίου 2016

Νίκος Τουλιάτος: "Μ' ένα κύμβαλο ...αλαλάζον;' (9)




Το 1977 στη μέση της σχολικής περιόδου αν θυμάμαι καλά Μάρτιο μπήκα στο ωδείο Αθηνών μετά από παρότρυνση του φίλου μου και σπουδαίου μουσικού στα κρουστά του Τάκη Μαρινάκη για να ξεκινήσω και εγώ μαθήματα συμφωνικών κρουστών με δάσκαλο τον Νίκο Κορατζίνο. (Τον Μαρινάκη τον έβλεπα το 1974 σκαρφαλωμένος σε μια μάντρα, να παίζει στην Πλάκα, μου άρεσε πολύ σαν ντράμερ. Είχα βάλει στόχο να του μοιάσω.)



Μετά τις εξετάσεις του Ιουνίου αποφάσισα να φύγω στον Καναδά για μετανάστης. Είχα αποφασίσει να μην ξαναγυρίσω ποτέ στην Ελλάδα γιατί έπρεπε να παρουσιαστώ στον στρατό.

Είχα σκοπό να γραφτώ και να σπουδάσω στη σχολή Berklee στην Βοστόνη.

Έφυγα τον Οκτώβρη του 1977 με πρόσκληση από ένα φίλο τον Γιώργο Παπαδάτο που ζούσε στο Τορόντο του Καναδά.

Η αλήθεια είναι ότι επρόκειτο για τρελή απόφαση που έκρυβε όμως την γοητεία της περιπέτειας που έτσι κι αλλιώς πάντα μου άρεσε να ζω. Το ρίσκο της ζωής.

Έμενα στο σπίτι του Γιώργου. Μετά το πρώτο διάστημα που ήταν όλα ακόμα καινούργια και είχαν ένα ενδιαφέρον που μου γέμιζε την καθημερινότητα, άρχισε να με καταβάλει η μοναξιά. Θυμάμαι ότι σε μια στιγμή απόλυτης μοναξιάς και θλίψης ζωγράφισα έναν δακρυσμένο κλόουν. (από πολύ μικρός ζωγράφιζα έφτιαχνα κόμικς κλπ. Έχω ακόμα κάποια σχέδια) Έτσι αισθανόμουν. Οι συνθήκες ήταν δύσκολες, συνθήκες μετανάστη. Κατασκευάζαμε με τον Γιώργο Παπαδάτο και πουλάγαμε κορνιζάκια σε κεντρική λεωφόρο με 30 υπό το μηδέν. Είχα ανάγκη να βρίσκομαι σε Ελληνικά καφενεία, με Έλληνες να νιώθω, να μυρίζω την Ελλάδα. Είναι δύσκολο να βρίσκεσαι σε ξένο τόπο, χωρίς να ξέρεις την γλώσσα, τις συνήθειες του τόπου, μέσα στην μοναξιά σου. Η καλύτερη αυτοψυχανάλυση που μπορείς να κάνεις. Αναγκαστικά ανακαλύπτεις τον εαυτό σου, μπαίνουν στην άκρη εγωισμοί, δεν μετράει το ποιος είσαι, τι έκανες, στον ξένο τόπο είσαι άγνωστος μεταξύ αγνώστων, δεν έχεις πατήματα, δεν έχεις πλάτες, στηρίγματα ψυχολογικά. Το γκέτο γίνεται η μόνη διέξοδος. Ξεκινάς από το μηδέν. Οι δυνάμεις σου, οι ικανότητες σου παίρνουν πραγματικές διαστάσεις. Ή μπορείς ή δεν μπορείς. Βάζεις τον εαυτό σου και τις σκέψεις σου σε μεγάλη δοκιμασία. Ανακαλύπτεις τις αδυναμίες σου, και δεν είναι εύκολο πάντα να τις αποδεχτείς.

Γίνεσαι αγρίμι. Τα πάντα μπορεί να αποτελέσουν σημεία τριβής με τους ντόπιους, είναι δύσκολο.

Ή μένεις στο γκέτο ή βγαίνεις στην ζωή και δοκιμάζεσαι. Έκανα το δεύτερο.

Αφού αποφάσισα να μείνω έπρεπε να βρω τον δρόμο μου με τα δεδομένα της ντόπιας κοινωνίας.

Έγινα μέλος της κομμουνιστικής νεολαίας του Καναδά.

Πήγα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο στο μουσικό τμήμα με όλο μου το θράσος αφού ήμουνα του δημοτικού και ζήτησα να γραφτώ στα κρουστά. Συνάντησα τον καθηγητή των κρουστών και έκανα αίτηση. Πήγα να μάθω την γλώσσα. Έψαξα και βρήκα δάσκαλο ντραμς. Δοκίμασα τις δυνάμεις μου στο σκι με πολύ κωμικοτραγικές συνέπειες.

Έκανα αίτηση στη BERKLEE στην Βοστόνη. (ήμουν ο πρώτος από την Ελλάδα που εγκρίθηκε η αίτηση του στη σχολή)

Σε όλα αυτά είχα την συμπαράσταση του Γιώργου Παπαδάτου, του Βασίλη Χαραλαμπίδη και άλλων φίλων που ζούσαν τότε στο Τορόντο.

Τον Δεκέμβρη του 1977 έληξε το διαβατήριο μου. Από εκεί και πέρα ήμουν παράνομος.

Στην Ελληνική περιοχή του Τορόντο υπήρχε ένας χώρος που λειτουργούσε σαν μπουάτ οι ΕΣΠΕΡΙΔΕΣ. Αποφασίσαμε να κάνουμε κάτι εκεί. Ήρθε ένας μπουζουξής Αμερικάνος από το Σικάγο, ο Βασίλης Γαιτάνος πιάνο, κάλεσα από την Αθήνα το Θανάση Αρμυριώτη μπάσο, και τον Αντώνη Μιχαηλίδη τραγούδι και στήσαμε ένα πρόγραμμα με την Καντάτα για την Μακρόνησο του Γ. Ρίτσου και το Φουέντε Οβεχούνα σε μουσική του Θάνου Μικρούτσικου. Παρουσιάζονταν για πρώτη φορά στον Καναδά. 

Εντωμεταξύ είχα αγοράσει ντραμς (πλήρωνα με δόσεις). 

Επειδή δεν είχα διαβατήριο ζήτησα άδεια παραμονής μέχρι να βγάλω καινούργιο. Μου έδωσαν ένα χαρτί που ήμουν σχεδόν σαν επίσημος καλεσμένος της χώρας που ίσχυε μέχρι 4 Απριλίου του 1978 που έληγε η αναβολή του στρατού και έπρεπε να παρουσιαστώ ή να βγάλω καινούργιο διαβατήριο. Επέστρεψα στην Ελλάδα για να πάρω παράταση αναβολής με τις αιτήσεις του Πανεπιστημίου του Τορόντο και της Berklee. Δεν πήρα την αναβολή και βρέθηκα στο πολεμικό ναυτικό. Μετά από ένα μήνα που ήμουν στο ναυτικό ήρθαν οι εγκρίσεις και από το πανεπιστήμιο και από την Berklee. Άφησα τα πάντα στον Καναδά όργανα, ρούχα, κλπ. Και βέβαια δεν πήγα ποτέ ούτε στο πανεπιστήμιο, ούτε στη Berklee. Στον Καναδά δεν ξαναγύρισα παρά μετά από 25 χρόνια για συναυλίες με τον Μίκη Θεοδωράκη. Τίποτα δεν ήταν ίδιο πια, καλύτερα να μην ξαναπήγαινα.

Όμως διατηρώ πραγματικά πολύ όμορφες αναμνήσεις, και το πιο σπουδαίο το οποίο έχει καθορίσει τη ζωή μου είναι ότι έστω και για 6 μήνες έζησα στις συνθήκες του μετανάστη. 

Και στη Berklee πήγα σαν επισκέπτης, με ξενάγησαν στη σχολή. Τουλάχιστον είδα τη σχολή που αν μη τι άλλο εάν είχα πάει θα είχε αλλάξει η ζωή μου. Είναι καταπληκτικό να συνειδητοποιούμε ότι η ζωή μας είναι το αποτέλεσμα κάποιων συμπτώσεων. 

Αυτές οι εμπειρίες με βοήθησαν να μπορώ να κατανοήσω πολλά σε αντίθεση με πολλούς δήθεν καλοζωισμένους νεοέλληνες που βρήκαν την ευκαιρία να βγάλουν τα κοινωνικά τους κόμπλεξ στους αδύναμους μετανάστες αντιμετωπίζοντας τους με αλαζονεία και ύφος.

Και ας υποστηρίζουν με κάθε ευκαιρία ότι δεν είναι ρατσιστές. 

Η ρατσιστική μας συμπεριφορά βρίσκεται παντού, σε πολλές πλευρές της καθημερινής ζωής.

Από τον τρόπο που αντιδρούμε στο παιδάκι, ή στον πακιστανό στο φανάρι, από την απαράδεκτη πολλές φορές συμπεριφορά μας στη γυναίκα που μας καθαρίζει το σπίτι που κατά τεκμήριο είναι χίλιες φορές πιο μορφωμένη από εμάς, από τις ανισότητες στις υπηρεσίες του κράτους, στα δικαστήρια, στον αγενέστατο τρόπο που τους αντιμετωπίζει η αστυνομία, σε ρατσιστικά φαινόμενα που κατά καιρούς εμφανίζονται από δασκάλους – καθηγητές στα σχολεία, μέχρι και ακραίες μορφές π.χ. εγκληματικές πράξεις.

Μήπως δεν είμαστε ρατσιστές απέναντι στους ηλικιωμένους, στους ανάπηρους, στα παιδιά.

Ένας νεόπτωχος καταπιεσμένος λαός που νομίζει ότι ζει, δεμένος χειροπόδαρα από τα δάνεια και τις δόσεις, που έχει μια ψεύτικη ατομική εγκλωβισμένη φοβισμένη ζωή και βγάζει τα άγχη του και την καταπίεση του όπου τον παίρνει. Και σε αυτό το περιβάλλον δεν υπάρχουν αθώοι. Αθώοι θα μπορούσαν να είναι οι ανίδεοι και οι ημιμαθείς. Παρόλο που δεν δικαιολογούνται.

Η ουσία της δημοκρατίας είναι η υπεράσπιση των αδυνάτων.

Νίκος Τουλιάτος

Μ' ένα κύμβαλο ...αλαλάζον; Αθήνα: Εκδόσεις Δρόμων, 2006.